SỞ Y TẾ Tuyên ngôn Alma – Ata về chăm sóc sức khoẻ ban đầu: vẫn còn nguyên giá trị sau 40 năm - Sở Y Tế HCM

Tại hội nghị năm 1978, tất cả các đại biểu các nước đã thống nhất với bản Tuyên ngôn Alma – Ata gồm 10 nội dung về chăm sóc sức khoẻ ban đầu, và kêu gọi chính phủ tất cả các nước, nhân viên y tế và cộng đồng trên toàn thế giới cùng bảo vệ và thúc đẩy sức khỏe cho mọi người. Dưới đây là toàn văn của bản Tuyên ngôn Alma – Ata gồm 10 nội dung:

(I) Hội nghị tái khẳng định mạnh mẽ sức khỏe, một trạng thái khoẻ mạnh hoàn toàn cả về thể chất, tinh thần và xã hội, và không chỉ đơn thuần là sự vắng mặt của bệnh tật, là một quyền cơ bản của con người để đạt được trạng thái sức khoẻ tốt nhất có thể được, là mục tiêu xã hội quan trọng nhất trên toàn thế giới đòi hỏi sự hành động của nhiều lĩnh vực kinh tế và xã hội khác, không chỉ một ngành y tế.

(II) Sự bất bình đẳng rõ rệt về tình trạng sức khỏe của người dân giữa các nước phát triển và đang phát triển, cũng như giữa những người dân trong cùng một nước là không thể chấp nhận được cả về chính trị, xã hội và kinh tế, do đó, phải được xem là mối đáng quan tâm chung cho tất cả các nước.

(III) Phát triển kinh tế và xã hội dựa trên một trật tự kinh tế quốc tế mới, có tầm quan trọng cơ bản để đạt được sức khỏe tốt nhất cho tất cả mọi người, và rút ngắn khoảng cách về tình trạng sức khỏe của các nước đang phát triển và phát triển. Việc thúc đẩy và bảo vệ sức khỏe của người dân mỗi nước là điều cần thiết để duy trì phát triển kinh tế và xã hội và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và hòa bình thế giới.

(IV) Người dân có quyền và nghĩa vụ tham gia với tư cách là cá nhân riêng lẻ và là một thành viên của cộng đồng trong việc lập kế hoạch và thực hiện chăm sóc sức khỏe của họ.

(V) Chính quyền có trách nhiệm đối với sức khỏe của người dân bằng cách cung cấp đầy đủ các biện pháp y tế và xã hội. Mục tiêu xã hội chính của chính quyền các nước, các tổ chức quốc tế và cộng đồng thế giới trong những thập kỷ tới là đạt được sức khoẻ cho tất cả mọi người vào năm 2000. Chăm sóc sức khỏe ban đầu là chìa khóa để đạt được mục tiêu này, như một phần của sự phát triển công bằng xã hội.

(VI) Chăm sóc sức khỏe ban đầu là chăm sóc sức khỏe thiết yếu dựa trên các phương pháp và công nghệ học thích hợp, khoa học, có thể chấp nhận được về mặt xã hội và có thể tiếp cận dễ dàng cho các cá nhân và gia đình trong cộng đồng thông qua sự tham gia đầy đủ của họ với một chi phí hợp lý có thể duy trì ở mọi giai đoạn phát triển theo tinh thần tự lực và tự quyết định. Chăm sóc sức khoẻ ban đầu tạo thành một phần không thể thiếu của cả hệ thống y tế của mỗi nước, giữ chức năng trung tâm của hệ thống y tế, và sự phát triển kinh tế và xã hội tổng thể của cộng đồng. Chăm sóc sức khoẻ ban đầu là nơi tiếp xúc đầu tiên của các cá nhân, gia đình và cộng đồng với hệ thống y tế của mỗi quốc gia, mang việc chăm sóc sức khỏe đến càng gần nơi mọi người sống và làm việc, và tạo thành yếu tố đầu tiên của quá trình chăm sóc sức khỏe liên tục.

(VII) Chăm sóc sức khỏe ban đầu:

1. Phản ánh và phát triển từ các điều kiện kinh tế và đặc điểm văn hoá, chính trị của đất nước và cộng đồng, dựa trên việc áp dụng các kết quả nghiên cứu dịch vụ y tế, xã hội học, y sinh học và kinh nghiệm y tế cộng đồng;

2. Giải quyết các vấn đề sức khỏe chính trong cộng đồng, cung cấp các dịch vụ truyền thông, phòng ngừa, chữa bệnh và phục hồi chức năng phù hợp;

3. Bao gồm ít nhất 8 nội dung chính: giáo dục liên quan đến các vấn đề sức khỏe hiện hành và các phương pháp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh tật; cung cấp thực phẩm và dinh dưỡng hợp lý; cung cấp đủ nước sạch và vệ sinh cơ bản; chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em, bao gồm cả kế hoạch hóa gia đình; chủng ngừa các bệnh truyền nhiễm chính; phòng ngừa và kiểm soát các dịch bệnh tại địa phương; điều trị thích hợp các bệnh và thương tích phổ biến; và cung cấp thuốc thiết yếu;

4. Ngoài ngành y tế, chăm sóc sức khoẻ ban đầu liên quan đến tất cả các lĩnh vực và khía cạnh khác liên quan đến phát triển quốc gia và cộng đồng, cụ thể là nông nghiệp, chăn nuôi, thực phẩm, công nghiệp, giáo dục, nhà ở, công trình công cộng, truyền thông và các lĩnh vực khác; và đòi hỏi những nỗ lực phối hợp của tất cả các lĩnh vực đó;

5. Đòi hỏi và khuyến khích sự tham gia tối đa của cộng đồng và cá thể trong việc lập kế hoạch, tổ chức, vận hành và kiểm soát chăm sóc sức khỏe ban đầu, tận dụng tối đa các nguồn lực địa phương, quốc gia và các nguồn lực sẵn có khác;

6. Cần được duy trì bởi các hệ thống tích hợp và hỗ trợ lẫn nhau, không ngừng cải thiện tiến bộ trong chăm sóc sức khỏe toàn diện cho tất cả mọi người, ưu tiên cho những người có nhu cầu nhất;

7. Ở các cấp y tế từ tuyến cơ sở đến tuyến sau, dựa vào nhân viên y tế, bao gồm các bác sĩ, y tá, nữ hộ sinh, phụ tá và nhân viên y tế cộng đồng, nếu có, và người thực hành y học cổ truyền khi cần thiết, được đào tạo phù hợp về mặt xã hội và kỹ thuật để làm việc theo nhóm và đáp ứng nhu cầu sức khỏe của cộng đồng.

(VIII) Chính quyền các nước cần xây dựng các chính sách, chiến lược và kế hoạch hành động quốc gia để khởi động và duy trì chăm sóc sức khỏe ban đầu như là một phần của hệ thống y tế quốc gia toàn diện với phối hợp của các ngành khác. Để đạt được mục tiêu này, cần phải thực hiện ý chí chính trị, huy động các nguồn lực của quốc gia và sử dụng các nguồn lực bên ngoài một cách hợp lý.

(IX) Tất cả các nước cần phối hợp trong tinh thần hợp tác để đảm bảo chăm sóc sức khỏe ban đầu đến với tất cả mọi người, vì khi đạt được sức khỏe cho mọi người ở bất kỳ quốc gia nào cũng có ảnh hưởng tích cực đến quốc gia khác. Phối hợp báo cáo của TCYTTG và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc về chăm sóc sức khỏe ban đầu thiết lập nên cơ sở vững chắc cho sự phát triển hơn nữa các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu trên toàn thế giới.

(X) Để đạt mục tiêu sức khoẻ cho mọi người ở một mức độ nào đó trên toàn thế giới vào năm 2000, cần sử dụng nguồn tài nguyên của thế giới ngày càng tốt hơn, thay vì chi cho vũ khí và xung đột quân sự. Chính sách độc lập, hòa bình, hữu nghị và giải trừ quân bị sẽ giải phóng các nguồn lực để tập trung cho mục tiêu hòa bình, tăng tốc phát triển kinh tế và xã hội, trong đó chăm sóc sức khỏe ban đầu rất cần được chia sẻ nguồn lực.

Hội nghị quốc tế về chăm sóc sức khỏe ban đầu kêu gọi mỗi quốc gia và quốc tế hành động khẩn cấp và có hiệu quả để phát triển và thực hiện chăm sóc sức khỏe ban đầu trên toàn thế giới và đặc biệt là ở các nước đang phát triển với tinh thần hợp tác kỹ thuật và tuân thủ một trật tự kinh tế quốc tế mới. Nó kêu gọi các chính phủ, TCYTTG và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp quốc, và các tổ chức quốc tế khác, cũng như các tổ chức đa phương và song phương, các tổ chức phi chính phủ, các cơ quan tài trợ, tất cả nhân viên y tế và cộng đồng thế giới hỗ trợ cam kết ở tầm quốc gia và quốc tế và hỗ trợ tài chính cho hoạt động chăm sóc sức khoẻ ban đầu, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Hội nghị kêu gọi tất cả những điều đã nói trên để cộng tác trong truyền thông, phát triển và duy trì chăm sóc sức khỏe ban đầu phù hợp với tinh thần và nội dung của Tuyên ngôn này.

SỞ Y TẾ TP.HCM

Xem thêm...